Moksoterapia, czy inaczej moksa – to jedna z metod leczniczych jaką wykorzystuje wschodnia medycyna naturalna. Nazwa wywodzi się od japońskiego słowa mogusa, które oznacza roślinę do spalania.
Pierwsze wzmianki o terapii ciepłem pojawiły się w tekstach medycznych za czasów panowania dynastii Song (960–1279), ale była ona prawdopodobnie używana już wcześniej.
Jest to ważna terapia w tradycyjnej medycynie orientalnej; starożytne teksty informują, że należy wypróbować moksy, gdy zawiodło leczenie akupunkturą i ziołami.
Ciepło moksoterapii jest bardzo przenikliwe, a co za tym idzie skuteczne na zaburzenia krążenia, nadmiar zimna i wilgoci oraz niedobór yang. Kiedy terapię stosuje się na punktach akupunktury specyficznych dla niedoboru yang, ciało pochłania ciepło do swoich najgłębszych poziomów, odbudowując Qi i „ogień bramy życia” – źródło wszelkiego ciepła i energii w organizmie. Moksa jest przygotowywana z bylicy chińskiej, która jest popularnym ziołem wieloletnim. Aromatyczne liście są suszone i wielokrotnie przesiewane aż staną się puszyste ( jak wata).
Istnieje wiele różnych sposobów leczenia moksą. Techniki dzielą się na dwie kategorie zwane pośrednią i bezpośrednią.
W moksie pośredniej otrzymana z suszu „wełna” jest zwijana w kształt długiego cygara i owijana w specjalny papier. Tak przygotowaną moksę podpala się i trzyma blisko skóry, nie dotykając jej powierzchni.
Lekarz ogrzewa punkty akupunktury lub wybrany obszar ciała tak długo, aż staną się zaczerwienione i nasycone ciepłem.
Moksa pośrednia może być stosowana na obrzęknięty, zesztywniały obszar jak w przypadku artretyzmu stawów. Wskazane jest także podgrzewanie określonych punktów, takich jak Zusanli lub Mingmen, aby utworzyć działanie ogólnoustrojowe. Ciepło pobrane przez te punkty podnosi metabolizm organizmu i odporność.
Jeden ze starożytnych tekstów oświadcza, że „ten, który stosuje codziennie moksę na punkcie Zusanli będzie wolny od stu chorób.” Zastosowanie terapii na owym punkcie ma energetyzujący wpływ na organizm, zwłaszcza w odniesieniu do funkcji układu odpornościowego i trawiennego. Przyżeganie punktu Zusanli zaleca się w leczeniu ogólnego osłabienia, niedokrwistości, niestrawności, nudności, chronicznego zmęczenia, wstrząsów, alergii i astmy. Współczesne badania potwierdziły, że układ immunologiczny jest pobudzany, gdy punkt ten otrzymuje moksę.
Inny rodzaj moksy pośredniej obejmuje walcowanie moksy i umieszczenie jej na końcu igły akupunkturowej, gdy ta znajduje się w ciele. Ciepło z moksy przemieszcza się w dół, prosto do igły, a igła przenosi ciepło do żądanego punktu w ciele.
W moksoterapii bezpośredniej, małe ilości zwiniętych w stożek ziół spalane są bezpośrednio na skórze. W większości przypadków najpierw umieszcza się na danym punkcie maść, aby uniknąć poparzenia.
Inną metodą może być spalanie moksy na plastrach imbiru, czosnku lub tojadu – zapobiega to oparzeniom i daje lepsze efekty terapeutyczne. I tak, kawałki ogrzewanego imbiru stosowane są w leczeniu bólu brzucha, wymiotów, biegunki oraz na bóle reumatyczne, czosnku natomiast używa się w leczeniu zaburzeń układu oddechowego.
Moksowanie poprawia ogólną cyrkulacje krwi i limfy oraz zdolność do wytwarzania przeciwciał. Ze względu na dość wysoką temperaturę spalania, impulsy z zakończeń nerwowych skóry powodują rozszerzenie naczyń włosowatych, zwiększając tym samym cyrkulację krwi i limfy w całym organizmie.
Wszystkie powyższe metody są bezbolesne i wyzwalają u pacjenta uczucie spokoju, relaksu i skupienia.